به گزارش ایرناپلاس، با شیوع کرونا سالنهای سینما مدتی تعطیل بودند و بعد از بازگشایی، مخاطبان این هنر تمایل زیادی به حضور در سالن و گردهمایی نداشتند زیرا این رفتار نیز یکی از اقدامات پرخطر محسوب میشود. در چنین شرایطی اقدامات خوبی برای ارائه فیلمها در فضای مجازی و همچنین اینترنتی شدن پروسه ادرای اتفاق افتاد.
درباره شرایط سینما در سالهای اخیر، احمد طالبینژاد، نویسنده و منتقد سینما در گفتوگو با ایرناپلاس، به تشریح وضعیت این بخش و خواستههای آنها پرداخت.
در سالهای اخیر به ویژه بعد از همهگیری بیماری کووید-۱۹، اقداماتی برای ارائه خدمات سینمایی در فضای مجازی انجام شد، به نظر شما این اقدامات میتواند پاسخ دهنده نیاز کادر هنری و مردم باشد؟
_ استفاده از پدیدههای دیجیتالی و فضای مجازی چندین سال است که رواج دارد. استفاده از فیلمخانهها و آرشیوهای فیلم امکانی بود که باعث شده بود انسانها مجبور نباشند برای تماشای فیلم قدیمی، به آرشیوخانه بروند؛ آنها میتوانستند از فضای مجازی استفاده کنند. این روند کمکم در ایران شکل میگرفت تا اینکه با مسائل مرتبط با کرونا مواجه شدیم. اگر امکانات فناوری نبود، صنعت سینمای ایران به کلی تعطیل میشد. اکنون حالت نیمهتعطیل دارد و تعدادی از فیلمها در فضای مجازی اکران میشود. اما باید توجه داشت هیچکدام از اینها نمیتواند جای سالن سینما را بگیرد زیرا در سالن سینما، فقط تماشای فیلم نیست؛ بلکه همدلی، همراهی و احساس مشترک در سالن سینما اتفاق میافتد.
باید به سالنهای تک نفره بسنده کنیم
واقعیت این است که برای جایگزینی و استفاده از ابزار تکنولوژیک در سینما، دیر شده است. دولتهای گذشته باید از سالها پیش به فکر میبودند. ببینید در این دوران فیلم ساخته نمیشود که فقط در سالنهای سینما اکران شود. نتفلیکس و پخش اینترنتی، بازار پخش جهان را به نوعی از آن خود کرده و رقیب جدی برای سالنهای سینما شده است؛ تا جایی که هر خانه و هر اتاق یک سالن سینماست. زیرا در بسیاری از خانهها، افراد در گوشی، رایانه یا تلویزیونی که در اتاق دارند، فیلم را تماشا میکنند و حتی برای تماشای فیلم در خانه، دور هم جمع نمیشوند. بنابراین سالنهای نمایش یک نفره میشود. البته چارهای نیست، اگر بخواهیم فیلم ببینیم باید به سالنهای تک نفره بسنده کنیم.
پخش اینترنتی، بازار پخش جهان را به نوعی از آن خود کرده و رقیب جدی برای سالنهای سینما شده است؛ تا جایی که هر خانه و هر اتاق یک سالن سینماست؛ چارهای نیست، اگر بخواهیم فیلم ببینیم باید به سالنهای تک نفره بسنده کنیم.دولت برای گسترش دیجیتالی کردن نمایش هم اقداماتی انجام داده است؛ برای استفاده از امکانات فضای مجازی در دیدن فیلم، چند سامانه فعالیت میکنند و ممکن است که بسیاری از این سایتها دولتی باشند.
اشاعه فرهنگ سینما با استفاده از امکان اکران آنلاین
در صحبتهای خود به فرهنگ تماشای فیلم سینما اشاره کردید که حفاظت از آن اهمیت زیادی دارد، در حالی که جهان در حال تغییر است و اقداماتی هم برای ارائه و اکران فیلم در فضای مجازی در کشور ما انجام شده، اما به نظر شما چه میتوان کرد تا از قافله عقب نماند و همچنین فرهنگ گذشته را حفظ کرد؟
_ در برابر این پدیدها نباید رفتار منفعلانه داشته باشیم، بلکه باید چارهجویی شود؛ یعنی معاونت سینمایی و کارشناسانی که در این زمینه تخصص دارند، باید بگویند در این شرایط چه میتوان کرد. نتیجه برخورد منفی، تن دادن به قاچاق فیلم خواهد بود. باید با تغییر و تحولات تازه در صنعت سینما، برخورد آگاهانه و عملی کرد. یکی از راهکارها این است که دولت مشخص کند، چگونه میتوان از این امکانات برای ترویج فیلم و سینما در شهرهای بدون سالن سینما استفاده کرد.
تا جایی که میدانم تعدادی از شهرستانها سالن نمایش ندارند و میتوان کاری کرد که آنها از طریق امکانات مجازی فیلمها را ببینند؛ البته دولت زیرساختهایی ایجاد کرده و باید هزینههای این روش را متقبل شود.
با اکران فیلم سینمایی در همه شهرها، مردم از قید و بند تلویزیون رها میشوند. واقعیت این است که تنها راه ارتباطی اغلب مردم با تصویر –فیلم و سریال- تلویزیون است و شاهدیم که تلویزیون همه چیز را قبضه کرده است؛ مجوز همه چیز را میگیرد. باید شهرستانها را از این اسارت نجات دهیم تا بتوانند از راه مجازی، فیلمهای مورد علاقه خود را ببینند. حتی ممکن است فیلمهایی را که از طریق فضای مجازی وارد میشود، در سالنهای کوچک نمایش داد. حس کنار هم بودن در سینما را میتوان از این طریق ترویج کرد.
در دوران جنگ، صنعت سینما پررونق بود
کارکرد فرهنگی هنر سینما را نمیتوان انکار کرد. واقعیت این است که ما در ایران فیلمهای خوبی داریم که میتواند مروج اخلاق باشند، اما دیده نمیشوند و بیشتر سریالهای ریاکارانه مورد توجه قرار میگیرند. به نظرم سینما میزان ریاکاری کمتری دارد و دولت باید برای آن هزینه کند.
در دوران جنگ که میلیاردها صرف آن میشد، صنعت سینمای ایران یکی از پررونقترین صنایع بود. دورانی که سیدمحمد بهشتی رئیس بنیاد فارابی و سیدمحمد خاتمی وزیر فرهنگ و ارشاد بود. در آن دوران واقعا همه صنایع دچار لطمه شده بودند، اما صنعت سینمای ایران از نظر کمی و کیفی فیلمهای درخشانی ساخت.
در آن دوران کیارستمیها و مهرجوییها فیلم ساختند. سالنهای سینما شلوغ بود -البته بحث اینترنت نبود- سینما در دنیا به عنوان صنعت بیبحران شناخته شده است. در جنگ جهانی اول و دوم همه صنایع لطمه دیدند، تعطیل شدند، اما صنعت سینما ادامه داشت. باید از ظرفیتهای سینما استفاده شود تا اهالی فرهنگ از نظر معیشتی نیز منتفع شوند و از نظر فرهنگی کار آنها دیده شود.
نظر شما